Нийгэм
・Нийтэлсэн:
Мэргэн охин
・
2016 03 сар 01
Өнгөрөгч оны байдлаар иргэд нь дэлхийн 147 оронд визгүй зорчдог Их Британийн гадаад паспорт хамгийн хүчирхэгт тооцогдож байна. Харин манай иргэд 60 улсад визгүй зорчдог үзүүлэлтээрээ 58-т эрэмблэгджээ.
www.passportindex.org цахим хуудсанд нийтэлсэн уг жагсаалтад гадаад паспортын нууцлал, аюулгүй байдлын үзүүлэлтийг гол болгоогүй ч даяаршиж буй цаг үед энэхүү баримт бичиг, үнэт цаасны үйлдвэрлэл дэх технологийн дэвшлээс хоцролгүй, амьдралаас урган гарах шаардлагад нийцүүлэх ёстой гэдэгтэй хэн бүхэн санал нийлэх биз ээ.
Чухам ийм шалтгаанаар Засгийн газраас үндэсний гадаад паспортыг олон улсын жишигт нийцүүлэн шинэчлэх ажил эхлүүлээд байна. Ингэхдээ дэвшилт технологийн чиптэй, цахим паспорт болгоно гэж буй.
Үнэхээр ч далайд гарцгүй, хоёр их гүрний дунд оршдог нь Монгол Улсын иргэн бид гадаадад зорчихын хувьд зарим талаар хүндрэлтэй байдаг тул төр, засгаас иргэдээ хүний нутагт айлгаж, ичээлгүй зорчуулахад шаардлагатай арга хэмжээ авах учиртай.
Харин үүнийг олон нийт харилцан адилгүй хүлээн авч байна. Тиймээс “ухаалаг” гэгддэг чиптэй, цахим гадаад паспорт тойрсон эргэлзээтэй олон зүйлд хариулт өгөхийг зорилоо.
ГАДААД ПАСПОРТЫГ “УХААЛАГ” БОЛГОХ АЛХАМ ТАВАН
ЖИЛИЙН ӨМНӨӨС ЭХТЭЙ
Гадаад паспортыг шинэчлэх эрх зүйн үндсийг одоогоос таван жилийн өмнө бүрдүүлжээ. Тодруулбал, Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллага (ICAO)-аас 2010 онд “Монгол Улсын иргэдийн гадаад паспортын сунгалтын мэдээлэл нь олон улсын мэдээлэлд ордоггүй” гэсэн үндэслэл тавьж, олон улсын шаардлагад нийцсэн баримт бичгээр зорчих болон хувь хүний бүх мэдээллийг багтаасан чиптэй паспорт ашиглахыг зөвлөжээ. Энд “зөвлөжээ” гэснийг анхаараарай.
Учир нь дайн байлдаантай болон цагаач, дүрвэгсдийн мөрөөдөл болсон зарим улс цахим гадаад паспортыг илүүд үзэх гээд байдаг ч паспортаа заавал “ухаалаг” болго гэж тулган шаарддаг нь тун ховор гэнэ.
Ер нь чиптэй гадаад паспорт бий болгоход хорлон сүйтгэх үйл ажиллагаа, мансууруулах бодис, зэвсэг болон хүний наймаа зэрэг олон улсын, хил дамнасан гэмт хэрэгтэй тэмцэх явдал ихээхэн түлхэц болж. 2001 оны есдүгээр сарын 11-ний террорист халдлагын дараа АНУ өөрийн улсад иргэд нь визгүй зорчдог 28 улсад гадаад паспортоо чиптэй болгох, чипгүй паспорттай зорчих бол виз мэдүүлэн орж ирэхийг хугацаа заан анх шаарджээ.
Дашрамд дурдахад, АНУ-аас анх шаардсанаар чипэнд тухайн хүний нүдний солонгон бүрхүүл, хурууны хээ, нүүрний гол гол цэгүүдийг тэмдэглэсэн байршлаас гадна анкет, зураг, гарын үсэг зэргийг суулгаж байжээ.
Удалгүй эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөтэй тул нүдний солонгон бүрхүүлийн зургаас бусдыг нь чипэнд суулгахаар болж, энэ дагуу ICAO-гийн стандартыг тогтоож, өдгөө улс орнууд үүнийг ашиглан гадаад паспортаа хийдэг байна.
Манай Засгийн газар дээрх зөвлөмжийн дагуу ингэж ажиллажээ. Үүнд,
2010 он. Ерөнхий сайд С.Батболд, Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд Х.Баттулгын үед Засгийн газраас Агаарын тээврийг хялбаршуулах үндэсний хөтөлбөр батлах тухай 289 дүгээр тогтоол батлав.
Агаарын хөлөг, багийн гишүүд, зорчигч, ачаа шуудан болон бусад эд зүйлийг чирэгдэлгүйгээр хил нэвтрүүлж, хилийн хяналт, шалгалтын үйл ажиллагааг давхардалгүй, шуурхай зохион байгуулах зорилготой уг хөтөлбөрийн хавсралтад гадаад паспортыг шинэчилж, цахим болгохыг улсын бүртгэлийн байгууллагад үүрэг болгожээ.
2015 он. Гадаад хэргийн сайд Л.Пүрэвсүрэн шинэчилсэн паспортын загвар батлав.
2015 оны аравдугаар сарын 12. Засгийн газрын 55 дугаар хуралдаанаар энгийн гадаад паспортыг чиптэй, цахим болгон солих ажлыг зөвхөн иргэний өөрийнх нь хүсэлтийг үндэслэн зохион байгуулахыг УБЕГ (хуучнаар)-ын даргад үүрэг болгов.
Ингэснээр монголчууд зарим орны иргэдийн адил чиптэй, чипгүй гэсэн хоёр төрлийн паспорттай байх боломж бүрдэв. Өөрөөр хэлбэл, манай иргэд Казахстан, Сингапур, Хонконг зэрэг визгүй зорчдог орон руу одоо эзэмшиж буй паспортаараа, өндөр шаардлага тавьж буй бусад улс руу чиптэй паспортаар явах боломжтой гэсэн үг.
2016 оны нэгдүгээр сарын 25. Унгарын Ерөнхий сайд Виктор Орбаны Монгол Улсад хийсэн албан ёсны айлчлалын хүрээнд Улсын бүртгэл, статистикийн ерөнхий газар, “Унгарын мөнгөн тэмдэгтийн хэвлэлийн хувьцаат компани” (Hungarian banknote shareholding corporation) хоорондын хамтын ажиллагааны гэрээнд холбогдох хүмүүс гарын үсэг зурав.
Энэ дагуу бэлтгэл хангаж буйг Улсын бүртгэл, статистикийн ерөнхий газрын Иргэний бүртгэлийн газрын дарга Д.Энхцэцэг мэдээлсэн. Одоогоор хоёр тал паспортын бэлдэц хүлээн авах ажиллагааг эхлүүлсэн бөгөөд шинэчилсэн паспортыг энэ оны сүүлийн хагасаас хэрэглээнд нэвтрүүлэхээр төлөвлөжээ.
Унгарын мөнгөн тэмдэгтийн хэвлэлийн хувьцаат компаниас нийлүүлэх бэлдцээр Монголд паспорт хэвлэх эрхийг “Мигасон” компанид олгосон байна.
ЧИПТЭЙ ПАСПОРТ МОНГОЛД ШИНЭ БИШ
2011 онд Гадаад хэргийн яамны 100 жилийн ойг тэмдэглэх хүрээнд дипломат, албан паспортыг чиптэй болгосон. Эдгээрийг дээр дурдсан ICAO-гийн стандартын дагуу хийдэг. Өөрөөр хэлбэл, энэ удаа Монгол Улсын Е-серийн буюу энгийн гадаад паспортыг иргэний хүсэлтээр шинэчилж, цахим болгох юм.
Гэхдээ манай дипломат, албан болон энгийн паспортыг цахим болгох технологи нь адилгүй болохыг анзаарахад илүүдэхгүй. Энэ үүднээс цахим гадаад паспорт үйлдвэрлэх технологитой холбоотой зарим зүйлийг тэмдэглэе. Дэлхийн хэмжээнд чиптэй паспортыг хоёр янзаар үйлдвэрлэж байна.
Үргэлжлэлийг эндээс уншина уу
Манай сайт танд таалагдаж байвал LIKE хийгээрэй. Танд баярлалаа.