Нийгэм
・Нийтэлсэн:
Мэргэн охин
・
2016 01 сар 30
・ 1
Тарбозавр батаарын чулуужсан ясыг Монгол Улсын өмч гэдгийг нь цагдаагийн байгууллага батлахын зэрэгцээ энэ төрлийн олдвороор дагнан гаршсан, дэлхийн хэмжээнд ажиллаж байсан гэмт бүлэглэлийг илрүүлсэн.
Хууль бус наймаачдын уршгаар Монголын хэчнээн өмч гадаадын аль улс, хотод очоод байгааг бид өмнөх цувралуудаараа хүргэсэн билээ. Эх орондоо байгаа, палеонтологийн олдвор хууль бусаар малтагчид, тэдний гар хөл бологчдыг цагдаагийнхан яаж ч чадаагүй, хэрэг хаана яваа нь ч тодорхойгүй.
Ингэж таг болсон шалтгаан нь гаалийнхантай холбоотой. Тэд “Монгол гэр” гэсэн хуурамч бүрдүүлэлт хийж өгсөн архивын баримтуудаа устгаснаас аль гэмт хэрэгт хэн гэдэг хүн ямар оролцоотой нь мэдэгдэхгүй болгочихоод байгаа юм билээ.
Хууль хяналтын байгууллага эхний хэргээ шийдвэрлэж чадаагүй байтал хууль бус малтагчидтай холбоотой дараагийн үйлдлүүд тодорч эхлэв.
МБГ-ын Байгаль хамгаалах журмын эсрэг гэмт хэрэг мөрдөх хэлтсийн ажилтнууд 71-84 сая жилийн өмнө амьдарч байсан Hadrosauridas буюу нугас хошуут, Protoceratops andrewsi хэмээх эвэрт үлэг гүрвэлийн чулуужсан яс зөвшөөрөлгүйгээр малтаж авсан хүмүүсийг өнгөрсөн долоо хоногт саатуулсан.
Хэдийгээр тэд ямар зорилгоор уг олдворыг авч явсан нь тодорхойгүй ч Т.Батаарын араас оруулж, хил давуулах магадлал асар өндөр байсан. Монгол орны өмнийн говь нутаг бол тэр чигтээ үлэг гүрвэлийн мөрийг өдий хүртэл хадгалсан, Монголын гэлтгүй дэлхийн палеонтологийн шинжлэх ухааны нэг чухал түшиц газар гэж хэлж болно.
Өмнө нь мөрдөж байсан Соёлын өвийн тухай хууль болон Эрүүгийн хуульд археологи, палеонтологийн олдворыг ухаж авсан хүмүүст тооцох хариуцлагын талаар тусгаагүй учраас орон нутгаар явж булш, хиргисүүр тоногчид олширсон тул археологи, палеонтологийн ухаж төнхөгдөөгүй олдвор баталсан Эрүүгийн хуулийн 25.4 дэх зүйлд “Хууль бусаар палеонтологи, археологийн хайгуул, малтлага хийх” гэсэн заалт оруулсан нь сайн хэрэг болсон.
Гэвч сэжигтэн, яллагдагчийн эрх зүйн байдлыг дордуулсан хууль хэрэглэхгүй гэсэн зарчим хууль шүүхийн байгууллагынханд үйлчилдэг учраас үлэг гүрвэлийн яс малтагчид өдгөө эрүүгийн хариуцлагаас мултарч болзошгүй байгаа юм.
Одоо мөрдөж буй Эрүүгийн хуулийн 210.1 гэсэн зүйл заалтад зааснаар хууль бус малтлага хийсэн хүмүүсийг сэжигтнээр тооцоод байгаа талаар цагдаагийн эх сурвалжууд хэлж буй.
Энд юу гэж заасан бэ гэхээр “210.1.Түүх, соёлын хосгүй үнэт дурсгалт зүйлийн жагсаалтад орсон байгалийн объектыг санаатай эвдсэн, гэмтээсэн, устгасан бол хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг хоёр зуугаас хоёр зуун тавь дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох, гурваас дээш зургаан сар хүртэл хугацаагаар баривчлах, эсхүл гурван жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ” гэжээ.
Өмгөөлөгч нар үүнийг мушгих аргаа олчихсон гэх юм билээ. Гэтэл өнөөдөр хосгүй үнэт зүйлийн жагсаалтад орсон байгалийн объект гэсэн баримт бичиг байхгүй юм билээ. Тэгэхээр хууль бусаар археологи, палеонтологийн олдвор ухдаг нөхөд давраад байгаа юм биш үү.
“Хонх нь дуугарахаар дамар нь таг, хоёулаа дуугарахаар лам нь таг” гэгчээр Эрүүгийн хуульд дээрх заалт буй боловч байгаа төдийлөн онохгүй мэт санагдана.
Б.МАЙНБАЯР: ХУУЛЬ БУС МАЛТЛАГА БОЛ ХҮН ТӨРӨЛХТНИЙ ЭСРЭГ ХИЙЖ БУЙ ГЭМТ ХЭРЭГ
ШУА-ийн Палеонтологи, геологийн хүрээлэнгийн эрдэм шинжилгээний ажилтан Б.Майнбаяраас өнгөрсөн долоо хоногт цагдаагийнхны хураасан олдворын талаар тодрууллаа.
-Палеонтологийн чухал олдвор хууль бусаар малтан тээвэрлэж явсан иргэдийг цагдаагийнхан илрүүлэн шалгаж байгаа. Уг олдворуудын талаар та мэргэжлийн хүний хувьд ямар дүгнэлт өгөх бол?
-Мэдээж ийм чухал олдворыг орон нутгийн төр захиргааны байгууллага, мэргэжлийн хүмүүст хэлэлгүй хууль бусаар малтсанд маш их харамсаж байна. Харин манай цагдаагийн алба хаагчид шуурхай ажилласны үр дүнд илрүүлэн, бид одоо шинжилгээ хийж эхэлсэн.
Үргэлжлэлийг эндээс уншина уу
Манай сайт танд таалагдаж байвал LIKE хийгээрэй. Танд баярлалаа.