Нийгэм
・Нийтэлсэн:
Мэргэн охин
・
2020 01 сар 15
・ 5
Манай улсын ажилтай, орлоготой, зээл авах боломжтой хэд нь л байранд амьдардаг. Тэрнээс биш баян цатгаландаа олон хүн амьдардаг нийтийн шахам статустай орон сууц руу хошуурдаггүй. Бараг бүгд урт хугацааны зээлтэй, түүнийгээ төлөхийн тулд нуруугаа махийтлаа, унтах нойроо хугаслан байж хөдөлмөрлөцгөөдөг. Хананаасаа халуун ус авч, түлээ, нүүрс гэлгүй ая тухтай амьдрахын л тулд шүү дээ. Гэтэл иргэдийн эл эрэлтэд дөрөөлж, олсон хэдээс нь “мөлжиж”, хумсалдаг байгууллага, аж ахуйн нэгж, мэргэжлийн гэгддэг холбоод мундахгүй олон болжээ. Орон сууцын конторууд нь ус, дулаан, цахилгааны улсаас мөрддөг тарифыг өөрсдийн дураар нэмж, дундаас нь “цавчдаг”. Оршин суугчидтай гэрээ байгуулаагүй байхад даатгалын компанийн өмнөөс сар бүр татаас авдаг гэхчлэн иргэдийг “мэрж” ханахгүй.
...Иргэдэд бүх эрх нь бий. СӨХ, контор байгуулсан барилгын компаниудыг холбогдох албаныханд мэдэгд. Байгуулсан СӨХ-г нь татан буулга. Дээр өгүүлсэнчлэн шинэ гишүүд, Удирдах болон Хяналтын зөвлөл, даргыг халж, солих эрхийг иргэдэд хуулиар олгосон. Өөрсдийнхөө төлөө тэмцэхгүй бол хуруу хумсаа хугалан байж олсон хэдэн төгрөгөөс чинь СӨХ, конторууд “хулгайлж” ханахгүй. Мэдээлэлгүйгээсээ болж бүү хохир....
Үүнээс гадна оршин суугчдыг хамгийн их зовоодог, хохироодог, хэл ам дагуулдаг газар нь Сууц өмчлөгчдийн холбоо (СӨХ) билээ. Нийслэл жил ирэх тусам хүрээгээ тэлж, орон сууцын хороолол, хотхонууд хаа сайгүй сүндэрлэж буй өнөө үед СӨХ-г тэтгэврийн хэдэн хөгшний хийх ажил гээд хяналтгүй орхиж боломгүй. Өөрөөр хэлбэл, хот, хөдөө гэлтгүй байранд амьдардаг бүх иргэний, өрх бүрийн тулгамдсан асуудал энэ болчихоод буй. Энгийнээр тайлбарлахад орон сууцын иргэд амьдарч буй гаднах, доторх орчноо сайжруулах, дундын өмчөө ариг гамтай ашиглаж, тордох зорилгоор сайн дураараа нэгдэж, бүлэг байгуулахыг СӨХ гэж нэрлэдэг. Эл үйл ажиллагааг зохицуулсан “урт нэртэй” хууль ч бий. Гэтэл хуулиас дээгүүр эрх мэдэлтэй холбоод нийслэлд хэдэн зуугаараа. Өдгөө улсын хэмжээнд 1000 гаруй СӨХ ажилладаг. Оршин суугчдын итгэл, сэтгэл, хэтэвчээр нь “тоглож”, сар бүр төлдөг мөнгийг нь хурааж авчихаад гадаад, дотоодоор аялаад алга болдог, засвар, үйлчилгээ ч хийдэггүй. Байрных нь бус, СӨХ-ны гишүүдийнх нь л амьдрал, ар гэрийнхэн хөлжөөд байхад хянах ёстой байгууллагууд нь “Тэгж л байдаг юм” гэсэн шиг тоохоо ч болилоо.
Сүүлдээ бүр барилгын компаниуд хүртэл СӨХ байгуулж, мэдээллээс хол, ажил ихтэй, завгүй иргэдийн тархийг нь “угааж”, төөрөгдүүлэх болж. Сууц өмчлөгчдийн холбооны эрх зүйн байдал, нийтийн зориулалттай орон сууцын байшингийн дундын өмчлөлийн эд хөрөнгийн тухай хуульд “Орон сууцаа хувьчилж авсан дөрөв буюу түүнээс олон иргэн нэгдэж, СӨХ байгуулах эрхтэй” гэж заасан. Харин барилгын компани СӨХ байгуулахыг эл хуулиар зохицуулаагүй. Өөрөөр хэлбэл, тухайн компани барилгаа Улсын комисст хүлээлгэж өгснөөр тэдний иргэдэд үзүүлэх үйлчилгээ нэг талаар дуусгавар болох учиртай. Бүр тодруулбал, ашиглалтад оруулсан байранд тухайн гүйцэтгэгч компани харин ч гурав хүртэлх жилийн баталгаа өгдөг. Энэ хугацаанд тухайн байранд үүссэн доголдлыг бүрэн хариуцдаг тул иргэд СӨХ-ны төлбөр төлөх ёсгүйг хуульчилсан байдаг. Айлуудын цонх цантаж байвал түүнийг барилгын компани сольж өгөх үүрэгтэй гэсэн үг. Харамсалтай нь, иргэд энэ мэт наад захын хуулийн заалтуудыг мэддэггүйгээс шинэ байранд нүүж ормогцоо л сар бүр татаас өгсөөр байна.
Үргэлжлэлийг эндээс уншина уу
Манай сайт танд таалагдаж байвал LIKE хийгээрэй. Танд баярлалаа.