Хэн юу хэлэв” булангийнхаа энэ удаагийн дугаарт УИХ-ын гишүүн, АН-ын бүлгийн дарга Б.Гарамгайбаатар, ХХАА-н сайд Р.Бурмаа, нарын хэвлэл мэдээлэлд өгсөн ярилцлагаас тоймлон хүргэж байна.
 
-УИХ-ын гишүүн Б.Гарамгай­ба­а­­тарын үүсгэн байгуулсан “Мон­роуд” компани Хөгжлийн банк­наас 30 сая ам.доллар авч, түүнийхээ дараа нэг ч зам бариагүй тухай хэвлэл мэ­дээл­лээр мэдээлэл гараад бай­гаа билээ. Тэгвэл энэ асууд­лаар УИХ-ын гишүүн Б.Гарамгай­баа­тар дараах байр суурийг илэр­хийлсэн байна. Тэрбээр, “Мон­роуд бол миний үүсгэн бай­гуулсан компани. Би ямар нэг төрийн өмчийг хувьчилж, ху­далдаж аваагүй. Бүр тэгээс нь эхлээд үйл ажиллагаа явуулж өнөөдрийн хэмжээнд энэ компанийг авчирсан нь нууц биш. Удирдлагаас нь хөн­дий­рөөд арваад жил болчих­лоо. Энэ компани дэд бүтцийн тэр дундаа авто замын салбарт үйл ажиллагаа явуулдаг. Сайн, муу­гаар олон жил яригдаж бай­гаа аж ахуйн нэгж. Асуудал юунаас үүссэн бэ гэвэл АТГ-ын мэдээлэл дээр Хөгжлийн бан­кийг шалгаж байх үеэр 30 гаруй тэрбум төгрөгийг Мон­роуд компанид шууд өгсөн бай­на гэж ярьсан юм. Үүнийг улс төржүүлж байгаа. Сүүлийн үед улстөржүүлэх болсон нь мөн МАН-аас улбаатай. Цогоо гэ­дэг хүн дамжуулж байна. Шалт­гаан нь их хялбархан.

Эдийн засгийн байнгын хороо Хөгж­лийн банкийг шалгах аж­лын хэсгийг байгуулсан. Тэр аж­лын хэсэгт би орсон. Эдийн зас­гийн байнгын хорооноос ажлын хэс­гийн даргыг томилдог. Дэд ажлын хэсгийг мөн байнгын хорооны дарга томилдог. Тэр дэд ажлын хэсэгт МАН-ын бүл­гийн ажилтнууд ороогүй юм, уг нь. Гэтэл МАН-аас ажлын хэс­гийг ахалсан Л.Энх-Амгалан ги­шүүн намын бүлгийнхээ ажилт­нуудыг дагалдуулан Хөгж­лийн банкин дээр очиж мэргэжилт­нүү­дийг нь айлган сүрдүүлсэн ажил­лагаа хийсэн байдаг юм. Асуудлыг байнгын хороон дээр хөндсөн. Байнгын хорооны дар­гын гаргасан тогтоолд ор­сон хүмүүс ажлын хэсэг, дэд аж­лын хэсгийг бүрдүүлдэг бо­лохоос бус хэн дуртай хүн нь очиж болохгүй, дүрэм жур­маараа явах ёстой гэдгийг ярь­сан. Цогоо гэдэг хүн тэгэхэд ор­сон учраас энэ дагуу л над руу дайрч байгаа юм. Айгаад, эм­зэг­лээд байх асуудалгүй. Би очиж уучлалт гуйх юм гэнэ. Би тэр хүнтэй очиж уулзах юм гэ­нэ. Тийм юм байхгүй. Би хийх ёс­тойгоо хэнээр ч заалгалгүй хий­нэ. Хэрвээ буруутай байвал асуудлаа шийдээд явна. Энэ бол цэвэр улс төрийн тоглоом. Л.Энх-Амгалан гишүүн “Энержи ресурс”-тэй холбоотой хүн. Энэ утгаараа явцуу хүрээнд энэ ажиллагааг зохион байгуулж бай­на уу гэж би хардах эрхтэй. Хар­даж ч байна. Яагаад гэвэл АН-ын бүлгийн дарга гэдгээр асуу­далд хандаад байна.
 
-Сонгуулийн тухай хуулийн ажлын хэсгийг ахалж буй УИХ-ын гишүүн Р.Бурмаа хуулийн төслийн талаар дараах байр суурийг илэрхийлжээ. Тэрбээр, “Бүх намын төлөөлөл оролцсон УИХ дахь Ажлын хэсэг ху­ралдаад УИХ-ын сонгуулийн тог­толцооноос бусад бүх асуу­дал дээрээ санал нэгдсэн. Үг үсэг, цэг таслал дээр өгүүлбэр бол­гоноор нь ажилласан. 

96 хуу­дас хууль бий. Эндээс хоёр заалт дээр мэргэжлийн бай­гууллагаас нь санал авах нь зүй­тэй гэж үзсэн. Тогтолцоог бол одоо­гийн хуулийн төсөлд 28 нь намын жагсаалтаар, 48 нь нэг мандаттай тойргоос сонгогдох хувилбар явж байгаа. Гэхдээ энэ асуудал одоогоор  нээлттэй  байгаа. 

Сум, дүүрэг, аймаг, нийс­лэлийн сонгуулийг 100 хувь ма­жаротар системээр явуулна. Орон нутгийн сонгууль УИХ-ын сонгуультай хамт явагдахаар өргөн баригдсан. МАН энэ асуудлыг эргэж бүлэг дээрээ яриад саналаа өгөхөөр болсон, бусад  намуудын тухайд саналаа өгчихсөн. Сонгууль зургадугаар сарын сүүлийн долоо хоногийн ажлын өдөр байна. Сонгуулийн тухай хуульд сонгуулийн үеийн санхүүжилтын асуудлыг зо­хицуулсан.  Ингэхдээ сонгуульд зар­цуулах дээд хэмжээг өмнө нь СЕХ тогтоодог байсныг энэ удаа Аудитын газар   тогтооно.  

Мөн телевизээр гарах нэвтрүүлэг дээр зохицуулалт орсон. Ту­хайлбал тухайн телевиз аль нэг на­мыг дагнасан  нэвтрүүлэг, сур­талчилгаа явуулахыг хо­риг­лож байгаа. Телевиз ра­диогийн нэвтрүүлгийн цагийг тэгш хуваарилах, ижил хэм­жээ­ний хэвлэмэл хуудас ма­териал тараах зэргээр нэр дэв­­шигчдийг тэгш өрсөлдөх бо­­ломжоор хангасан. 18 нас хү­рээ­гүй хүүхдийг сонгуулийн сур­талчилгаанд ашиглаж болохгүй  гэ­сэн заалттай  холбогдуулан Хүүх­дийн төлөө газар, хү­ний эрхийн байгууллагаас са­­нал авахаар болсон.

 Бас сон­­­гуулийн үед цахим орон зайн сурталчилгаанд ямар зо­хицуулалт хийх нь то­хи­ромж­той талаар мэргэж­лийн байгууллагаас санал авна. Ца­хим орон зайг хэрхэн зохи­цуу­лах вэ,  тэгш боломжийг яаж хангах вэ, нэр дэвшигчийг үн­дэс­лэлгүйгээр гүтгэвэл яах вэ зэрэг  олон асуултууд бий. Өм­нөх сонгуулийн хуулиуд дээр ийм асуудал байгаагүй учир мэр­гэжлийн байгууллагаас са­нал авахаар болсон. Ирэх долоо хо­ногт хуулийн төслөө УИХ-д өргөн барихад бэлэн болно.
   
-Энэтхэгийн Ерөнхий сайд Нарендра Моди энэ сарын 17-нд Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэгийн урилгаар манай улсад айлчлал хийх гэж байгаа билээ. Тэгвэл эрхэм Ерөнхий сайд өөрийн “Twitter” хуудсаараа дамжуулж монгол, анг­ли хэлээр мэндчилгээ дэв­шүүлсэн байна. 

Үүнийг тус олон нийтийн сүлжээний Мон­голын хэрэглэгчид талархан хү­лээж авсан бөгөөд биднийг хүн­дэтгэж байгаагийн ил­рэл хэмээжээ. Тэрбээр, “Дип­­ло­мат харилцааны 60, Мон­го­лын ардчиллын мөнгөн ойг тэм­­дэглэхээр тавдугаар са­рын 17-нд Монголд айлчлах гэж бай­­гаадаа баяртай байна.  Тавду­гаар сарын 17-нд Улсын Их Хур­лын чуулганд үг хэлэхдээ нэн баяр­­тай байна. 

Монголыг бүх сал­­барт үргэлжлүүлэн дэмжи­хээ би дахин илэрхийлье. Ард­чи­лал, буддизм нь бидний оюун санааны хөрш Монголтой Энэт­­хэгийг холбодог. Танай улс­­тай их худалдаа, их хөрөнгө оруу­лалт хийхийн төлөө байна” хэ­мээжээ. 
 

-УИХ-ын даргын захирамжаар байгуулагдсан Тавантолгойн төс­лийн ажлын хэсгийн ах­лагч Л.Эрдэнэчимэг анхны мэ­дээллээ өглөө. Тэрбээр, “Та­ван­­толгойн ордыг ашиглах Төс­лийн компани “Энержи Ре­сурс” болон түүний толгой ком­панийн 2014 оны санхүүгийн тай­лантай танилцах явцад да­раах нөхцөл байдал илэрлээ. 

Та­вантолгойн ордыг ашиглах хө­рөнгө оруулалтад тооцож бай­гаа нэг тэрбум долларын “Энержи Ресурс” компанийн эзэм­шилд байгаа цахилгаан станц, нүүрс угаах үйлдвэр, ус­ны байгууламж, бараа ма­териал, бэлэн мөнгө зэрэг нь ЭБРД, ФМО (Нэдэрландс) ДЭГ (Гэрманы), БНП Парибас, Мон­голын Худалдаа хөгжлийн банк зэрэг банкнуудын нийт 570 сая ам .долларын зээлийн барь­цаанд байна.  Мөн “Энержи Ре­сурс” ХХК-ийн хувьцааг 100 хувь эзэмшигч толгой ком­паниуд болох “Монголиан Цоал Цорпоратион” (Луxэм­бург), “Мон­голиан Цоал Цорпора­тион” Лтд (ХК) компанийн хувь­цаа нь толгой компани бо­лох “Монголина Мининг Цорпо­ра­тион” (Цаыман Исланд) ком­панийн гаргасан 600 сая ам. дол­ларын бондын барьцаанд барь­цаалагдсан нь тодорхой бол­лоо. 

Энэ бүх зээлийн болон бон­дын төлбөрийн нийт дүн тэр­бум 170 сая ам.доллар болж байна.  Иймд эдгээр ком­паниудын сүүлийн гурван жи­лийн үйл ажиллагаанд ком­пани тус бүрээр санхүүгийн бо­лон хуулийн дүн шинжилгээ хийл­гэх шаардлагатай гэж ажлын хэс­гээс үзлээ. Санхүүгийн бо­лон хуулийн дүн шинжилгээг олон улсад нэр хүнд бүхий зөв­лөгөө үзүүлэгч, хөндлөнгийн бай­гууллагаар хийлгэсэн байх шаард­лагатай. Дээрх утга бүхий ал­бан тоотыг ЗГХЭГ-т илгээсэн бө­гөөд хариу ирүүлэх хүртэл гэ­рээний бусад заалтууд дээр үр­гэлжлүүлэн ажиллаж байна" хэ­мээжээ.